Με πληροφορίες, από το : mavrilo.gr, wikipedia
EMAIL: lamianow.gr@gmail.com
Φωτογραφίες, ρεπορτάζ : Λίλιαν Χαχοπούλου
EMAIL: lamianow.gr@gmail.com
Φωτογραφίες, ρεπορτάζ : Λίλιαν Χαχοπούλου
Το Μαυρίλο είναι ένα ορεινό χωριό (σε υψόμετρο 920 μέτρων) το οποίο βρίσκεται στην πλαγιά του Βελουχιού. Το χωριό βρίσκεται οδικώς 65 χιλιόμετρα δυτικά της Λαμίας και 25 χιλιόμετρα ανατολικά του Καρπενησίου. Είναι Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Αγίου Γεωργίου Τυμφρηστού.
Η αρχική ονομασία ήταν Κορυφές (λόγω θέσης κάτω από τις βουνοκορφές του Βελουχιού) αλλά επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετονομάστηκε σε Μαυρίλο (έχει αναφερθεί και ώς Μαυρίλλο, Μαυρίλου, Μαβρήλον και Μαυρίλω). Υπάρχουν δύο υποθέσεις για την προέλευση του ονόματος. Ότι το Μαυρίλο σημαίνει η τοποθεσία εκεί όππου κατασκευάζεται η Μαύρη-ύλη, δηλαδή η μπαρούτη: λόγω των μπαρουτόμυλων που υπήρχαν στο χωριό. Η άλλη εκδοχή είναι ότι Μαυρίλο ονομάζεται λόγω των σκουρόχρωμων δασών-λόγγων που περιβάλλουν το χωριό (κυρίως από δάση μελανής-σκούρας ελάτης).
Το χωριό είναι γεμάτο πηγές, αυλάκια και ρυάκια τα οποία χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν όχι μόνο για πότισμα αλλά ως κινητήρια δύναμη των νερόμυλων για το άλεσμα αλευριού και την κατασκευή μπαρούτης. Η κύρια πηγή του χωριού ονομάζεται Γκούρα (η λέξη αυτή στα Σλαβικά σημαίνει μεγάλη πηγή) και αποτελεί μία από τις πηγές του Σπερχειού ποταμού.
Η αρχική ονομασία ήταν Κορυφές (λόγω θέσης κάτω από τις βουνοκορφές του Βελουχιού) αλλά επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετονομάστηκε σε Μαυρίλο (έχει αναφερθεί και ώς Μαυρίλλο, Μαυρίλου, Μαβρήλον και Μαυρίλω). Υπάρχουν δύο υποθέσεις για την προέλευση του ονόματος. Ότι το Μαυρίλο σημαίνει η τοποθεσία εκεί όππου κατασκευάζεται η Μαύρη-ύλη, δηλαδή η μπαρούτη: λόγω των μπαρουτόμυλων που υπήρχαν στο χωριό. Η άλλη εκδοχή είναι ότι Μαυρίλο ονομάζεται λόγω των σκουρόχρωμων δασών-λόγγων που περιβάλλουν το χωριό (κυρίως από δάση μελανής-σκούρας ελάτης).
Το χωριό είναι γεμάτο πηγές, αυλάκια και ρυάκια τα οποία χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν όχι μόνο για πότισμα αλλά ως κινητήρια δύναμη των νερόμυλων για το άλεσμα αλευριού και την κατασκευή μπαρούτης. Η κύρια πηγή του χωριού ονομάζεται Γκούρα (η λέξη αυτή στα Σλαβικά σημαίνει μεγάλη πηγή) και αποτελεί μία από τις πηγές του Σπερχειού ποταμού.
Μπαρουτόμυλος Μαυρίλου
Οι άρχοντες του Μαυρίλου Χατζαίοι για να εξασφαλίσουν τη βασική πολεμική ύλη για την οργάνωση της άμυνάς τους εναντίον των πολλών εχθρών τους, έχτισαν τον πρώτο μπαρουτόμυλο κατά τα μέσα του 17ου αιώνα.
Την τέχνη αυτή την μετέδωσαν έπειτα στους συγχωριανούς τους, οι οποίοι, ο ένας μετά τον άλλον, έχτισαν μια σειρά από «μπαρουτατζίδικα». Αναπτύχθηκε έτσι στο Μαυρίλο μια σοβαρή βιοτεχνία, που άφηνε πλούσια οφέλη στους κατοίκους, αφού η τιμή πωλήσεως της μπαρούτης ήταν την εποχή εκείνη 2,50 έως 4 δραχμές.
Και όταν ήρθε η μεγάλη της επανάστασης ώρα, το Μαυρίλο, με τους δώδεκα τότε εν λειτουργία μπαρουτόμυλους του, ήταν εκείνο που στήριξε τον ιερό αγώνα στη Ρούμελη, όπως ακριβώς η Δημητσάνα στην Πελοπόννησο.
Ο σημερινός μπαρουτόμυλος του Μαυρίλου ανακατασκευάσθηκε πάνω στα θεμέλια παλαιού μπαρουτόμυλου και λειτουργεί σήμερα όπως ακριβώς λειτουργούσε πριν από δύο αιώνες!
Μαζί με τον μπαρουτόμυλο της Δημητσάνας στην Πελοπόννησο αποτελούν τα δύο μοναδικά στο είδος τους επισκέψιμα μνημεία – μουσεία σε όλη την Ελλάδα.
Οι άρχοντες του Μαυρίλου Χατζαίοι για να εξασφαλίσουν τη βασική πολεμική ύλη για την οργάνωση της άμυνάς τους εναντίον των πολλών εχθρών τους, έχτισαν τον πρώτο μπαρουτόμυλο κατά τα μέσα του 17ου αιώνα.
Την τέχνη αυτή την μετέδωσαν έπειτα στους συγχωριανούς τους, οι οποίοι, ο ένας μετά τον άλλον, έχτισαν μια σειρά από «μπαρουτατζίδικα». Αναπτύχθηκε έτσι στο Μαυρίλο μια σοβαρή βιοτεχνία, που άφηνε πλούσια οφέλη στους κατοίκους, αφού η τιμή πωλήσεως της μπαρούτης ήταν την εποχή εκείνη 2,50 έως 4 δραχμές.
Και όταν ήρθε η μεγάλη της επανάστασης ώρα, το Μαυρίλο, με τους δώδεκα τότε εν λειτουργία μπαρουτόμυλους του, ήταν εκείνο που στήριξε τον ιερό αγώνα στη Ρούμελη, όπως ακριβώς η Δημητσάνα στην Πελοπόννησο.
Ο σημερινός μπαρουτόμυλος του Μαυρίλου ανακατασκευάσθηκε πάνω στα θεμέλια παλαιού μπαρουτόμυλου και λειτουργεί σήμερα όπως ακριβώς λειτουργούσε πριν από δύο αιώνες!
Μαζί με τον μπαρουτόμυλο της Δημητσάνας στην Πελοπόννησο αποτελούν τα δύο μοναδικά στο είδος τους επισκέψιμα μνημεία – μουσεία σε όλη την Ελλάδα.
Ομηρικές πηγές Σπερχειού – Αχιλλέα
Χτυπημένος στην πτέρνα του ο ημίθεος Αχιλλέας, λίγο πριν ξεψυχήσει στην Τροία,
θυμάται τα λόγια του πατέρα του, Πηλέα, και μονολογεί :
«…Σπερχειέ, άδικα σου έταξε ο πατέρας μου πως,
όταν εγώ γυρίσω, εκεί στην πατρική μου γη, για χάρη σου,
θα έκοβα τα μαλλιά μου και θα σου πρόσφερα ιερή, πλούσια θυσία
και πως εκεί θα έσφαζα πενήντα βαρβάτα κριάρια στις πηγές σου,
όπου έχει τέμενος και ευώδη βωμό…»
( Ομήρου Ιλιάδα Ψ 144-147 )
Η ραψωδία της μοναδικής φύσης των πηγών του Σπερχειού, ραψωδία του Ομήρου, ραψωδία της Ελλάδας.
θυμάται τα λόγια του πατέρα του, Πηλέα, και μονολογεί :
«…Σπερχειέ, άδικα σου έταξε ο πατέρας μου πως,
όταν εγώ γυρίσω, εκεί στην πατρική μου γη, για χάρη σου,
θα έκοβα τα μαλλιά μου και θα σου πρόσφερα ιερή, πλούσια θυσία
και πως εκεί θα έσφαζα πενήντα βαρβάτα κριάρια στις πηγές σου,
όπου έχει τέμενος και ευώδη βωμό…»
( Ομήρου Ιλιάδα Ψ 144-147 )
Η ραψωδία της μοναδικής φύσης των πηγών του Σπερχειού, ραψωδία του Ομήρου, ραψωδία της Ελλάδας.